Jak zadbać o bezpieczeństwo finansowe?
Wyobraź sobie jakby to było już nigdy nie musieć martwić się o pieniądze. Zwolnienie z pracy? To nic, mam inne źródła dochodu, poradzę sobie. Kryzys gospodarczy? Nie szkodzi, oszczędności wystarczy mi na kilka lat.
Dla większości osób w tym momencie brzmi to jak piękny, ale trudny do spełnienia plan. Zgodzę się, że zapewnienie sobie bezpieczeństwa finansowego nie jest łatwe, ale już teraz możesz podjąć kilka kroków, które Ci w tym pomogą.
Jeśli czujesz, że Twoje finanse to wciąż niezaopiekowany temat, to czytaj dalej i sprawdź, jakie mam dla Ciebie wskazówki.
Tym artykułem rozpoczynamy też nowy cykl: jak budować bezpieczeństwo finansowe?
Czym jest bezpieczeństwo finansowe?
Wyobraź sobie, że dawno niewidziana ciotka niespodziewanie zaprasza Cię do siebie do Paryża. Warunek jest jednak taki, że sama musisz dotrzeć na miejsce, posiadając jedynie strzępki informacji.
Dostajesz bilet na samolot, ale nie wiesz o której dokładnie jest wylot – stresujące, ale jakoś sobie z tym radzisz. Później okazuje się, że pierwszą noc w nowym mieście musisz spędzić w hostelu, bo ciotki nie ma na miejscu i nie może powitać Cię w swoim domu. Dodajmy, że gdy przylatujesz do Paryża jest 1 w nocy i nikt nie czeka na Ciebie na lotnisku.
Następnego dnia próbujesz wyjaśnić taksówkarzowi, gdzie ma Cię zawieźć, a nie jest to łatwe, bo nie znasz dokładnego adresu. Na domiar złego kończą Ci się pieniądze, bo nie spodziewałaś się takich wydatków i nie zdążyłaś wymienić zbyt wielu złotówek na euro.
Czy w takiej sytuacji czujesz się bezpiecznie? Nie sądzę. Na pewno byłoby to dla Ciebie bardzo stresujące.
No i właśnie w podobny sposób czuje się większość młodych Polaków, którzy wychodzą z rodzinnych domów bez jakiejkolwiek wiedzy na temat finansów, rzuceni od razu na głęboką wodę. Często żyją tak przez wiele kolejnych lat, bo nie potrafią – i nawet nie wiedzą, że mogą – tego zmienić.
A gdyby tak zupełnie odwrócić sytuację?
Bezpieczeństwo finansowe według mnie opiera się na trzech głównych filarach. Jest to:
- umiejętność pozyskiwania pieniędzy kiedy zachodzi taka potrzeba,
- stan, który daje poczucie pewności funkcjonowania w społeczeństwie,
- możliwość ciągłego rozwoju.
Potrafisz pozyskać pieniądze
Jest dobrze, dopóki jest dobrze. Jeśli masz stałą pracę, utrzymujesz wydatki na podobnym poziomie i nie przytrafiają Ci się żadne niespodziewane nieprzyjemności, to faktycznie możesz mieć poczucie bezpieczeństwa. Ale niestety ono jest tylko chwilowe. Co jeśli nagle stracisz pracę, rata kredytu hipotecznego wzrośnie niemal dwukrotnie i na domiar złego zepsuje Ci się samochód? A w obecnych czasach to wcale nie brzmi jak coś nieprawdopodobnego. Wiele osób doświadczyło takiej sytuacji.
Poczucie bezpieczeństwa finansowego jest wtedy, gdy mimo tak trudnych warunków wiesz, że będziesz w stanie pozyskać pieniądze i zapewnić godny byt sobie i swojej rodzinie. Co dokładnie się na to składa? Będziemy to jeszcze omawiać w tym cyklu artykułów, ale jest to m.in. przyjrzenie się swoim nawykom i rozwijanie umiejętności, które będą przydatne przy zarabianiu pieniędzy.
Pewność, że będzie dobrze
Tak naprawdę nigdy nie możemy mieć 100% pewności, że wystarczy nam oszczędności, albo że poradzimy sobie w każdej sytuacji. Nieszczęścia potrafią się kumulować i zaskoczyć nawet najbardziej przygotowane osoby. Jednak to nie oznacza, że nie warto nic robić!
Już teraz możesz zadbać o swoje bezpieczeństwo finansowe. Jak? Oto kilka wskazówek:
- Zbuduj poduszkę bezpieczeństwa. Zastanów się, jakiej kwoty potrzebujesz, by spokojnie przeżyć miesiąc. Następnie zacznij odkładać tę kwotę pomnożoną 6-krotnie – takie oszczędności pozwolą Ci przeżyć pół roku w przypadku, gdybyś całkowicie straciła źródło dochodów.
- Sprawdź, jaka jest Twoja wartość netto. W skrócie chodzi o spisanie wszystkich swoich dochodów i wydatków, a także inwentaryzację majątku. Jeśli chcesz się dowiedzieć, jak się za to zabrać, to poświęcam temu jeden z rozdziałów mojego workbooka “Bądź silna jak nigdy dotąd”.
- Pomyśl o ubezpieczeniu. Prawdopodobnie masz tylko to podstawowe, a może w Twoim przypadku warto byłoby je rozszerzyć?
- Prowadź domowy budżet. Regularne spisywanie przychodów i wydatków pozwoli Ci jasno określić Twoją sytuację finansową. Dzięki temu nawet w trudnych czasach będziesz czuła się stosunkowo bezpiecznie, wiedząc, na czym stoisz.
Szansa na rozwój
Bezpieczeństwo finansowe to również stan, w którym wiesz, że możesz sobie pozwolić na ciągły rozwój. Bo być może nie masz żadnych długów i starcza Ci na podstawowe wydatki, ale co z tego, skoro żyjesz od pierwszego do pierwszego?
Taki stan nie daje Ci możliwości rozwoju, nauki nowych rzeczy, poznawania świata. A przecież dla większości z nas to bardzo ważne – chcemy żyć pełnią życia.
Przyszłość czy tu i teraz?
Niewielu z nas myśli o przyszłości w kontekście tego, czy jesteśmy na nią przygotowani finansowo. Pokazują to różne badania – m.in. te z 2021 przeprowadzone przez Santander Consumer Bank, z których wynika, że zaledwie 25% Polaków odkłada pieniądze na swoją emeryturę. Wolimy żyć tu i teraz i teoretycznie nie ma w tym nic złego. W danej chwili mamy to, czego potrzebujemy i to, czego chcemy, ale brakuje jednej rzeczy: poczucia bezpieczeństwa finansowego.
A jak jest u Ciebie? Co pojawia się w Twojej głowie w kontekście finansów, gdy myślisz o sobie za 5, 10 lat?
Przyszłość, którą możesz zaplanować
Nie jesteś w stanie przewidzieć przyszłości w 100%. Niewielu z nas spodziewało się aż takich zmian w gospodarce naszego kraju: galopującej inflacji, ogromnych zawirowań na rynku nieruchomości czy szalonych podwyżek kosztów energii.
Są rzeczy, na które nie jesteś w stanie się przygotować. Ale są też takie, na które masz wpływ i które mogą zwiększyć Twoje poczucie bezpieczeństwa finansowego w kontekście przyszłości.
Część z tych rzeczy omówiłam w tym artykule, ale to dopiero początek. Przed nami cały cykl materiałów o bezpieczeństwie finansowym, które – mam nadzieję – pomogą Ci chociaż częściowo przygotować się na to, co nadejdzie.
Co to znaczy przyszłość, którą możesz zaplanować? To na przykład:
- Większe wydatki (zakup nowego samochodu czy nieruchomości).
- Coroczne wakacje zagraniczne.
- Otwarcie nowego biznesu.
Przyszłość, która nie zależy od Ciebie
Tak jak już wspominałam, nie wszystko jesteś w stanie przewidzieć. Bywa i tak, że przez dłuższy czas jest dobrze (stabilna sytuacja gospodarcza kraju), a nagle sypie się wiele rzeczy naraz. Na niektóre z nich nie mamy wpływu i warto po prostu się z tym faktem pogodzić.
A co poza tym? Dbaj o to, co zależy od Ciebie i co możesz zrobić, a gwarantuję Ci, że tym sposobem staniesz się bezpieczna finansowo.